Με κεντρικό πυλώνα τις φοροαπαλλαγές και σε δεύτερη προτεραιότητα τις απευθείας χρηματικές επιδοτήσεις, κατατίθεται εντός Φεβρουαρίου στη Βουλή ο νέος αναπτυξιακός νόμος, βάση δημοσιευμάτων στον έντυπο και ηλεκτρονικό Τύπο. Σύμφωνα με το προσχέδιο του νόμου, τα ελάχιστα όρια των επενδυτικών σχεδίων που θα ενισχύονται με τον νέο Επενδυτικό Νόμο μειώνονται σημαντικά και θα ξεκινούν πλέον από τις 150.000 ευρώ για τις πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις, από τις 200.000 ευρώ για τις μεσαίες επιχειρήσεις και από τις 500.000 ευρώ για τις μεγάλες επιχειρήσεις.

Προβλέπονται συνολικά εννέα διαφορετικές κατηγορίες ενισχύσεων, μεταξύ των οποίων 100% φοροαπαλλαγή για τα κέρδη, επιδότηση θέσεων εργασίας, συμψηφισμό οφειλών με φόρους, επιδότηση επιτοκίου κ.α.

Ο νέος νόμος δίνει μεγαλύτερη έμφαση στην ενίσχυση μικρομεσαίων και νεοσύστατων εταιρειών, στην ανάπτυξη των συνεταιρισμών, της κοινωνικής οικονομίας και των δημοτικών επιχειρήσεων, ενώ παρέχει σημαντικά κίνητρα και για την επαναλειτουργία κλειστών βιομηχανιών και διατηρεί το καθεστώς ενισχύσεων για τα ξενοδοχεία. Το μέγιστο ποσοστό επιχορηγήσεων φτάνει στο 45% με βάση το νέο Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων, ωστόσο στην πράξη είναι σημαντικά μικρότερο για τις περισσότερες περιοχές της χώρας.

Επιλέξιμες Επιχειρήσεις

Ο νέος Αναπτυξιακός θα προβλέπει οκτώ επιμέρους καθεστώτα ενισχύσεων, μεταξύ των οποίων η “Γενική επιχειρηματικότητα”, οι “Νέες Ανεξάρτητες μικρομεσαίες επιχειρήσεις”, οι “συνέργειες και δικτυώσεις”, η “καινοτομία” κ.α. Δικαίωμα να ενισχυθούν θα έχουν οι εταιρείες που λειτουργούν υπό μορφή ατομικών επιχειρήσεων, εμπορικών εταιρειών και Ιδιωτικών Κεφαλαιουχικών Εταιρειών, Συνεταιρισμών, Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων, Αγροτικών Εταιρικών Συμπράξεων, συνεταιριστικών εταιρειών, καθώς και υπό ίδρυση εταιρείες. Δικαίωμα υπαγωγής θα έχουν και επιχειρήσεις στις οποίες συμμετέχουν θεσμικοί επενδυτές, δημόσιες εταιρείες συμμετοχών, εταιρείες επιχειρηματικού κεφαλαίου, πανεπιστήμια κ.α.

Είδη Ενισχύσεων

Εννέα διαφορετικές κατηγορίες ενισχύσεων που θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν συνδυαστικά ή μεμονωμένα θα προβλέπει ο νέος αναπτυξιακός νόμος. Στο προσχέδιο του νόμου προβλέπονται τα ακόλουθα είδη ενισχύσεων:

1. Απαλλαγή από την υποχρέωση καταβολής φόρου εισοδήματος επί των πραγματοποιούμενων προ φόρων κερδών για το σύνολο των δραστηριοτήτων της επιχείρησης. Το ποσό της φορολογικής απαλλαγής υπολογίζεται ως ποσοστό επί της αξίας των ενισχυόμενων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου ή και της αξίας του καινούριου μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού που αποκτάται με χρηματοδοτική μίσθωση.
2. Επιχορήγηση από το κράτος για την κάλυψη επιλέξιμων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου της επιχείρησης.
3. Επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης έως επτά χρόνια, με την κάλυψη από το δημόσιο τμήματος των δόσεων για leasing απόκτησης καινούριου μηχανολογικού εξοπλισμού. Η επιδότηση προσδιορίζεται ως ποσοστό επί της αξίας απόκτησης.
4. Επιδότηση επιτοκίου.
5. Συμψηφισμός οφειλών με φόρους.
6. Κάλυψη από το Δημόσιο του μισθολογικού κόστους των νέων θέσεων εργασίας, που δημιουργούνται και συνδέονται με το επενδυτικό σχέδιο.
7. Σταθερό φορολογικό σύστημα. Η φορολογία επί των κερδών (29%) δεν θα μπορεί να αυξηθεί για επτά χρόνια.
8. Ταχεία αδειοδότηση.

Χρηματοδότηση επιχειρηματικού κινδύνου μέσω ταμείου συμμετοχών με παροχή ιδίων κεφαλαίων, δανείων ή εγγύησης κάλυψης ζημιών.

Ύψος Επενδύσεων 

Το σύνολο των ενισχύσεων που μπορεί να λάβει μια επιχείρηση δεν μπορεί να ξεπερνά τα 10 εκατ. ευρώ για μεμονωμένη επιχείρηση και τα 20 εκατ. ευρώ μαζί με τις συνεργαζόμενες ή συνδεδεμένες επιχειρήσεις.

Το ελάχιστο ύψος της επένδυσης για την υπαγωγή επενδυτικών σχεδίων στις ενισχύσεις του νέου επενδυτικού νόμου ορίζεται με βάση το μέγεθος της επιχείρησης:
για μεγάλες επιχειρήσεις, στο ποσό των 500.000 ευρώ (από 1 εκατ. ευρώ)
για μεσαίες επιχειρήσεις, στο ποσό 200.000 ευρώ (από 500.000 ευρώ)
για πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις, στο ποσό των 150.000 ευρώ (ξεκινούσαν από 200.000 και 300.000 ευρώ)

Τα ποσοστά ενίσχυσης που προβλέπονται σύμφωνα με τον Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων 2014-2020 κυμαίνονται από 10% έως 45% του κόστους επένδυσης ανάλογα με το μέγεθος της επιχείρησης και την περιφέρεια στη οποία εδρεύει. Στο 100% της επιχορήγησης φτάνουν οι φορολογικές απαλλαγές και η επιδότηση μισθολογικού κόστους. Τα ποσοστά της επιχορήγησης και της χρηματοδοτικής μίσθωσης θα είναι στο 70% του ποσοστού που αναφέρεται στους Χάρτες Περιφερειακών Ενισχύσεων και μπορούν να αναπροσαρμόζονται στις αποφάσεις προκήρυξης των καθεστώτων.

Επιλέξιμες Δαπάνες

Ο νέος αναπτυξιακός νόμος δεν επιδοτεί μόνο νέες επενδύσεις, αλλά και σχέδια αναβίωσης κλειστών βιομηχανικών μονάδων και από ανεξάρτητους επενδυτές. Προβλέπεται ότι μπορεί να ενισχυθεί η αγορά του συνόλου παγίων μιας επιχείρησης (κτίρια, μηχανήματα, εξοπλισμός) εφόσον η μονάδα έχει παύσει τη λειτουργία της, αποκτάται από ανεξάρτητο επενδυτή, η συναλλαγή πραγματοποιείται υπό τους συνήθεις όρους της αγοράς και αφαιρούνται ενισχύσεις που έχουν χορηγηθεί πριν την αγορά. Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις δύναται να αγοράσουν και μέρος των στοιχείων ενεργητικού μιας παραγωγικής μονάδας.

Εκτός της εξαγοράς κλειστών εργοστασίων, ενισχύονται επίσης οι παρακάτω δαπάνες για ενσώματα στοιχεία ενεργητικού:

Η κατασκευή, η επέκταση, ο εκσυγχρονισμός κτηριακών, ειδικών και βοηθητικών εγκαταστάσεων, καθώς και οι ειδικές δαπάνες διαμόρφωσης περιβάλλοντος χώρου. Οι δαπάνες αυτές δεν μπορεί να υπερβαίνουν το 60% του συνόλου των επιλέξιμων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου και το 70% στην περίπτωση των ΜμΕ.

Η αγορά και εγκατάσταση καινούργιων μηχανημάτων και εξοπλισμού, συμπεριλαμβανομένων των τεχνικών εγκαταστάσεων και των μεταφορικών μέσων που κινούνται εντός του χώρου της εντασσόμενης μονάδας.

Η ανέγερση εγκαταστάσεων σε χώρο που έχει μισθωθεί-παραχωρηθεί από το Δημόσιο.

Τα άυλα περιουσιακά στοιχεία (π.χ. λογισμικό, ευρεσιτεχνίες, δικαιώματα κλπ) μπορούν να ενισχυθούν υπό τις σωρευτικές προϋποθέσεις ότι χρησιμοποιούνται εντός της εγκατάστασης, ότι αποσβένονται, αγοράζονται με τους όρους της αγοράς από τρίτους που δεν έχουν σχέση με τον αγοραστή και περιλαμβάνονται στα στοιχεία ενεργητικού της επιχείρησης για πέντε χρόνια (τρία για ΜμΕ).

Ενισχύονται επίσης μελέτες και αμοιβές συμβούλων για επενδυτικά σχέδια νέων Μικρών και Μεσαίων επιχειρήσεων μέχρι ποσοστού 5% του κόστους του επενδυτικού σχεδίου και έως του ποσού 50.000 ευρώ. Για τις μεγάλες επιχειρήσεις, οι δαπάνες άυλων στοιχείων ενεργητικού είναι επιλέξιμες μέχρι του 50% των συνολικών επιλέξιμων επενδυτικών δαπανών για την αρχική επένδυση και για τις ΜμΕ μέχρι 75%.

Για την καινοτομία των ΜμΕ, ενισχύονται έως 50% δαπάνες για: (α) απόκτηση, επικύρωση και προστασία των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και λοιπών άυλων στοιχείων ενεργητικού, (β) απόσπαση προσωπικού υψηλής ειδίκευσης από ερευνητικά ιδρύματα ή επιχειρήσεις, (γ) συμβουλευτικές και υποστηρικτικές υπηρεσίες στον τομέα της καινοτομίας.

Για τους συνεργατικούς σχηματισμούς καινοτομίας κατ’ εξαίρεση είναι επιλέξιμες οι δαπάνες λειτουργίας, οι δαπάνες προσωπικού και οι διοικητικές δαπάνες σχετικά με: (α) τον συντονισμό του συνεργατικού σχηματισμού, (β) την προβολή, (γ) τη διαχείριση των εγκαταστάσεων, (δ) την οργάνωση προγραμμάτων επαγγελματικής κατάρτισης, εργαστηρίων και συνεδρίων.

Είναι επιλέξιμες οι δαπάνες εκπόνησης περιβαλλοντικών μελετών, συμπεριλαμβανομένων των ενεργειακών ελέγχων, που συνδέονται άμεσα με τις επενδύσεις.

Για την αποκατάσταση μολυσμένων χώρων επιλέξιμες είναι οι δαπάνες που απαιτούνται για τις εργασίες αποκατάστασης, μειωμένες κατά την αύξηση της αξίας του γηπέδου.

Όταν οι επιλέξιμες δαπάνες υπολογίζονται με βάση το εκτιμώμενο μισθολογικό κόστος, πρέπει να πληρούνται σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις: α) Το επενδυτικό έργο συνεπάγεται καθαρή αύξηση του αριθμού εργαζομένων στη συγκεκριμένη επιχειρηματική εγκατάσταση σε σύγκριση με τον μέσο όρο του προηγούμενου 12μηνου. β) Η πλήρωση όλων των θέσεων εργασίας θα πρέπει να πραγματοποιηθεί εντός τριών ετών από την περάτωση των εργασιών. γ) Κάθε θέση εργασίας διατηρείται για περίοδο τουλάχιστον πέντε ετών, ή τριών ετών σε περίπτωση ΜμΕ.

Μεγάλες Επενδύσεις

Για τα μεγάλα επενδυτικά σχέδια με επιλέξιμες δαπάνες άνω των 50 εκατ. ευρώ το ανώτατο ποσό ενίσχυσης προσδιορίζεται ως εξής:

1. για το τμήμα της δαπάνης μέχρι 50 εκατ. ευρώ παρέχεται το 100% της ανώτατης επιτρεπόμενης περιφερειακής ενίσχυσης, εξαιρουμένης της ενίσχυσης για μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ανώτατο περιφερειακό όριο),
2. για το τμήμα της δαπάνης από 50 έως 100 εκατ. ευρώ παρέχεται το 50% του ανώτατου περιφερειακού ορίου,
3. για το τμήμα της δαπάνης που υπερβαίνει τα 100 εκατ. ευρώ δεν παρέχεται καμία ενίσχυση εκτός αν δοθεί άδεια από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
   Ειδικές Ενισχύσεις.

Ο νέος αναπτυξιακός νόμος προβλέπει τη δυνατότητα ειδικών ενισχύσεων:

1. Σε εξωστρεφείς επιχειρήσεις.
2. Σε αυτές που προχωρούν σε διαδικασία συγχώνευσης.
3. Σε αυτές που παρουσιάζουν αύξηση της απασχόλησής τους.
4. Σε συνεταιρισμούς, Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (Κοιν.Σ.Επ.) του Ν. 4019/2011 (Α`216), καθώς και οι Ομάδες Παραγωγών (ΟΠ), Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις (ΑΕΣ) και Συνεταιριστικές Εταιρείες (ΣΕ) του Ν. 4015/2011.
5. Σε κλάδους Τεχνολογίας Πληροφοριών και Επικοινωνίας, και Αγροδιατροφής.
6. Σε αυτές, των οποίων η λειτουργία προκαλεί περιορισμένο οικολογικό αποτύπωμα.
7. Σε αυτές, οι οποίες λειτουργούν σε Ειδικές περιοχές (ορεινές, παραμεθόριες, νησιωτικές, κλπ).

Καταβολή Ενισχύσεων

• Η καταβολή της ενίσχυσης ή η αυτοδίκαιη χρήση του οφέλους από τους δικαιούχους μπορεί να γίνεται είτε εφάπαξ είτε σε δόσεις ανάλογα με το βαθμό υλοποίησης του έργου και εξαρτάται από την καταβολή της ίδιας συμμετοχής.
• Στις κεφαλαιακές ενισχύσεις θα μπορεί να προκαταβάλλεται μέχρι και το 30% της επιχορήγησης υπό την προϋπόθεση ότι η εταιρεία θα καταθέτει εγγυητική επιστολή προσαυξημένη κατά 10%.
• Στις κεφαλαιακές ενισχύσεις, στις ενισχύσεις χρηματοδοτικής μίσθωσης και στις φορολογικές απαλλαγές (ανάλογα με το είδος τους) θα μπορεί να καταβάλλεται μέρος της ενίσχυσης εφόσον έχει ολοκληρωθεί το 50% του φυσικού αντικειμένου της επένδυσης, έχει χρησιμοποιήσει το σύνολο της ίδιας συμμετοχής του και έχει λάβει πιστοποίηση.

Ξενοδοχεία

Ο νέος αναπτυξιακός νόμος δίνει – κατ’ εξαίρεση του γενικότερου αποκλεισμού ενίσχυσης των καταλυμάτων – τη δυνατότητα να ενισχυθούν επενδυτικά σχέδια ανασυγκρότησης και εκσυγχρονισμού ξενοδοχειακών μονάδων:

• Ίδρυση, επέκταση και εκσυγχρονισμό ξενοδοχειακών μονάδων που αναβαθμίζονται σε κατηγορία τουλάχιστον 3 αστέρων.
• Επέκταση και εκσυγχρονισμό κλειστών ξενοδοχειακών μονάδων εφόσον θα αναβαθμιστούν σε κατηγορία τουλάχιστον τριών αστέρων.
• Εγκαταστάσεις Ειδικής Τουριστικής Υποδομής (Συνεδριακά Κέντρα, Κέντρα Θαλασσοθεραπείας, θεματικά Πάρκα, Τουριστικούς Λιμένες Σκαφών Αναψυχής, γήπεδα Γκολφ, εγκαταστάσεις Τουρισμού Υγείας, εγκαταστάσεις Αξιοποίησης Ιαματικών Πηγών, Χιονοδρομικά Κέντρα, Κέντρα Προπονητικού – Αθλητικού Τουρισμού, Αυτοκινητοδρόμια). Με ΚΥΑ θα μπορούν να προστεθούν περισσότερες κατηγορίες.
• Οργανωμένους υποδοχείς τουριστικών δραστηριοτήτων και σύνθετα τουριστικά καταλύματα.
• Μετατροπή χαρακτηρισμένων παραδοσιακών ή διατηρητέων κτισμάτων σε ξενοδοχειακές μονάδες 3 αστέρων, και υφιστάμενων ξενοδοχείων που λειτουργούν σε παραδοσιακά-διατηρητέα κτήρια και αναβαθμίζονται σε κατηγορία τουλάχιστον δύο (2) αστέρων.
• Εκσυγχρονισμό κάμπινγκ Γ’ τάξης και άνω, καθώς και μετατροπή τους σε ολοκληρωμένης μορφής ξενοδοχεία τουλάχιστον 3 αστέρων.
• Εκσυγχρονισμό και επέκταση ενοικιαζόμενων δωματίων και διαμερισμάτων, όταν κατατίθενται επενδυτικά σχέδια με τη μορφή δικτύων συνεργασίας επιχειρήσεων αυτής της κατηγορίας. Επίσης επενδυτικά σχέδια εκσυγχρονισμού ολοκληρωμένης μορφής ξενοδοχειακών μονάδων πριν συμπληρώσουν επτά χρόνια λειτουργίας.
  Εξαιρέσεις
• Παράλληλα εισάγονται μια σειρά από εξαιρέσεις ώστε να μπορούν να ενισχυθούν δραστηριότητες όπως τα υδατοδρόμια, οι μαρίνες, τα logistics, οι τουριστικές μονάδες υγείας. Στις εξαιρέσεις τομέων που απαγορεύεται να επιδοτηθούν περιλαμβάνονται επίσης η μεταποίηση γεωργικών προϊόντων, επιμέρους δραστηριότητες στις υδατοκαλλιέργειες, την αλιεία και τις ιχθυοκαλλιέργειες ενώ υπό επεξεργασία βρίσκονται προτάσεις για ενίσχυση ναυπηγοεπισκευαστικών δραστηριοτήτων κ.α.
• Οι προϋποθέσεις θα καθορίζονται με επιμέρους Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις.

Εξαιρέσεις

Παράλληλα εισάγονται μια σειρά από εξαιρέσεις ώστε να μπορούν να ενισχυθούν δραστηριότητες όπως τα υδατοδρόμια, οι μαρίνες, τα logistics, οι τουριστικές μονάδες υγείας. Στις εξαιρέσεις τομέων που απαγορεύεται να επιδοτηθούν περιλαμβάνονται επίσης η μεταποίηση γεωργικών προϊόντων, επιμέρους δραστηριότητες στις υδατοκαλλιέργειες, την αλιεία και τις ιχθυοκαλλιέργειες ενώ υπό επεξεργασία βρίσκονται προτάσεις για ενίσχυση ναυπηγοεπισκευαστικών δραστηριοτήτων κ.α.

Οι προϋποθέσεις θα καθορίζονται με επιμέρους Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις.